Υπογράφηκε από τον Υπουργό Προστασίας του Πολίτη, κ. Μιχάλη Χρυσοχοΐδη, Προεδρικό Διάταγμα για τη μεταβατική διαδικασία Ασύλου. Το νέο θεσμικό πλαίσιο αποτελεί τη θεραπεία της μεγάλης παθογένειας που δημιουργήθηκε με το Π.Δ 81/2009, στο πλαίσιο του οποίου, η διαδικασία κατέστη αναποτελεσματική, άδικη και έθεσε τη χώρα στο επίκεντρο της διεθνούς κριτικής.
Δεδομένου ότι στρατηγική επιδίωξη της Κυβέρνησης είναι η σύσταση μιας νέας Υπηρεσίας Ασύλου, ανεξάρτητης από την Ελληνική Αστυνομία, το νέο Προεδρικό Διάταγμα είναι μεταβατικό. Αποτελεί το πρώτο βήμα για τον εκσυγχρονισμό της διαδικασίας παροχής ασύλου, με γνώμονα την τήρηση εχέγγυων δικαιοσύνης και αποτελεσματικότητας. Τα επόμενα βήματα είναι η ίδρυση της νέας Υπηρεσίας Ασύλου με νόμο και η δημιουργία μιας νέας διαδικασίας για το Άσυλο.
Ειδικότερα το νέο Προεδρικό Διάταγμα:
•Διατηρεί την αποκέντρωση των οργάνων εξέτασης των αιτημάτων διεθνούς προστασίας, όχι σε 52 Αστυνομικές Διευθύνσεις, όπως προέβλεπε το ΠΔ 81/2009, αλλά σε 13 (Υποδιευθύνσεις Ασφαλείας κα), στη λογική της γεωγραφικής κατανομής των μελλοντικών Περιφερειακών Γραφείων Ασύλου.
•Προβλέπει η συνέντευξη να γίνεται από έναν εισηγητή, ο οποίος σ’ αυτή τη μεταβατική φάση θα είναι Αστυνομικός.
•Δημιουργεί μια ταχύρρυθμη διαδικασία για τα προφανώς αβάσιμα αιτήματα και μία κανονική για τα βάσιμα αιτήματα. Τίθεται χρονικό όριο έκδοσης απόφασης έως 6 μήνες στην ταχύρρυθμη διαδικασία και 12 μήνες στην κανονική.
•Ορίζει ως αρμόδιο όργανο απόφασης σε α’ βαθμό στην κανονική διαδικασία τον Γενικό Γραμματέα Δημόσιας Τάξης, και στην ταχύρρυθμη τους Αστυνομικούς Διευθυντές που θα προΐστανται των αρχών εξέτασης. Στόχος εδώ είναι, ήδη από σήμερα, η σταδιακή απο-αστυνομικοποίηση της κανονικής διαδικασίας, αλλά και η ταχύτητα εξέτασης όσον αφορά στα προφανώς αβάσιμα που εξετάζονται με την ταχύρρυθμη.
•Επαναφέρει το στάδιο της ενδικοφανούς προσφυγής από Επιτροπές σε β’ βαθμό, οι οποίες (α) θα εξετάζουν τις προσφυγές ή αντίστοιχα θα εκκαθαρίσουν τις 46.356 συσσωρευμένες αιτήσεις στο δεύτερο βαθμό (backlog) (β) θα έχουν αποφασιστική αρμοδιότητα (γ) θα είναι ανεξάρτητες από τον α’ βαθμό, καθώς δεν θα συμμετέχουν αστυνομικά όργανα, πληρώντας έτσι την εγγύηση της αποτελεσματικής προσφυγής.
Μέλη των Επιτροπών Β’ βαθμού, όπως επίσης και της εκκαθάρισης του όγκου των συσσωρευμένων αιτήσεων, θα είναι:
α) ένας πολιτικός υπάλληλος του Υπουργείου Εσωτερικών ή Προστασίας του Πολίτη ή Δικαιοσύνης, κλάδου Νομικών, ως Πρόεδρος
β) ένας εκπρόσωπος της Ύπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες και
γ) ένας νομικός, με εξειδίκευση στο προσφυγικό δίκαιο και στο δίκαιο των δικαιωμάτων του Ανθρώπου, ο οποίος θα επιλέγεται από τον Υπουργό, από έναν κατάλογο, που θα καταρτίζει η Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου.
Αρχικά θα συγκροτηθούν πέντε (5) επιτροπές, δύο (2) για τις νέες προσφυγές σε δεύτερο βαθμό και τρεις (3) για την εκκαθάριση του όγκου συσσωρευμένων αιτήσεων (backlog). Η μεταβατική διαδικασία ασύλου, που προβλέπει το νέο Προεδρικό Διάταγμα, αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία εντός του Σεπτεμβρίου.
